Doğu Geçit bölgesinde bazı soya (Glycine max.L) çeşitlerinin verim ve verim unsurlarının belirlenmesi

Abstract

Bingöl ekolojik koşullarında bazı soya çeşitlerinin verim ve verim unsurlarını belirlemek amacı ile yapılan bu çalışma, 2012 yılında Bingöl ili ovasında bulunan, taban arazi özelliğindeki kiralanmış çiftçi tarlasında Tesadüf Blokları Deneme Desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuş ve yürütülmüştür. Çalışmada Ataem-7, Adasoy, Nazlıcan, Türksoy, Yemsoy, Yeşilsoy, Blaze, Nova, Erensoy, Cinsoy, Umut 2002 ve May 5312 çeşitleri materyal olarak kullanılmıştır. Çeşitlerde boğum sayısı, baklada tohum sayısı, dal sayısı, bakla sayısı, bitki boyu, ilk meyve yüksekliği, bin tane ağırlığı, bitki başına verim, yağ oranı, hasat indeksi, dekara verim ve incelenen özellikler arası ilişkiler incelenmiştir. Çalışma sonucunda boğum sayısı yönünden Adasoy (24,53 adet/bitki); baklada tohum sayısı yönünden Nova ve May 5312 (2,78 adet/bakla); dal sayısı yönünden Nazlıcan (3,80 adet/bitki); bakla sayısı yönünden Yeşilsoy (72,10 adet/bitki); bitki boyu yönünden Adasoy (126,07 cm); ilk meyve yüksekliği yönünden Yemsoy (40,30 cm); bin tane ağırlığı yönünden Umut 2002 (15,70 gr); bitki başına verim yönünden Cinsoy (15,72 g/bitki); yağ oranı yönünden Yeşilsoy (%18,78), Adasoy (%17,85); hasat indeksi yönünden Cinsoy (%55,93) ve dekara verim yönünden Yeşilsoy (239,10 kg/da) çeşidinin yüksek değere sahip olduğu, Umut 2002 (128,23 kg/da) çeşidi ise en düşük sonucu vermiştir. Araştırmaya konu olan on iki soya çeşidinde incelenen özellikler arasındaki ilişkiler incelendiğinde dekara verim ile bakla sayısı, Bitki başına verim ve hasat indeksi arasında olumlu ve önemli bir ilişki olduğu tespit edilirken, yağ oranı ile bin tane arasında olumsuz ve önemli bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca bitki boyu ile boğum sayısı ve bakla sayısı arasında olumlu ve önemli; baklada tohum sayısı ve dal sayısı arasında ise olumsuz ve önemli bir ilişki tespit edilmiştir.

This study, which was carried out to determine yield and yield components of some soybean varieties in the ecological conditions of Bingol, was established and conducted with 3 replicates according to the Randomized Block Experimental Design in a rented field, located in the land base in the province of Bingol in 2012. In this study Ataem 7, Adasoy, Nazlıcan, Turksoy, Yemsoy, Yeşilsoy, Blaze, Nova, Erensoy, Cinsoy, Umut 2002 and, May 5312 types were used as material. The node number, seed number per pod, the number of branches, pods per plant, plant height, first fruit height, thousand-grain weight per plant, yield, oil content, harvest index, per hectare yield and relationships among traits were examined in the types. In conclusion, in terms of number of nodes Adasoy (24.53 units / plants); in terms of number of seeds per pod Nova and May, 5312 (2.78 units /pods); in terms of number of branches Nazlican (3.80 unit / plant); in terms of number of pods Yeşilsoy (72.10 units / plants); in terms of plant height Adasoy (126.07 cm); in terms of first fruit size Yemsoy (40.30 cm); in terms of thousand kernel weight Umut 2002 (15.70 g); in terms of yield per plant Cinsoy (15.72 g / plant); in terms of fat content Yeşilsoy (18.78%), and Adasoy (17.85%); in terms of harvest index Cinsoy (55.93%) and in terms of yield per hectare Yeşilsoy (239.10 kg / ha) types were found to have high values and, Umut 2002 (128.23 kg / ha) type yielded the lowest results. In addition, a positive and significant correlation was found between plant height and number of nodal and number of pods; and a negative and significant correlation was identified between the number of seeds per pod and the number of branches.