YAYLIM SIRADAĞLARI VE ÇEVRESİNİN (SOLHAN-GENÇ /BİNGÖL) FLORASI

Abstract

ÖZET: Yaylım Sıra Dağları ve Çevresi (Solhan-Genç /Bingöl) 2018-2023 yılları arasında toplanan 4115 vasküler bitki örneğinin değerlendirilmesi sonucu 75 familya ve 381 cinse ait toplam 990 takson (843 tür, 105 alttür ve 42’si varyete) belirlemiştir. Belirlenen taksonlardan üçü Pteridophyta (Eğreltiler), 987’si ise Magnoliophyta (Tohumlu bitkiler) bölümlerine aittir. Tohumlu bitkilerden bir tanesi açık tohumlu (Gymnospermae), 986’sı ise kapalı tohumlu (Angiospermae) alt bölümüne dahildir. Kapalı tohumlu taksonların 189’u tek çenekli (Monocotyledones), 797’si ise çift çenekli sınıfına aittir (Dicotyledones). Tespit edilen taksonların fitocoğrafik bölgelere dağılımı şu şekildedir; İran-Turan 341 (%34,44), Avrupa-Sibirya 102 (%10,30) Akdeniz 62 (%6,26) ve çok bölgeli veya fitocoğrafik bölgesi bilinmeyen ise 485 (%49) olarak tespit edilmiştir. En fazla takson içeren ilk 10 familya sırasıyla; Asteraceae 131 (%13,23), Poaceae 109 (%11,01), Fabaceae 95 (%9,60), Lamiaceae 69 (%6,97), Caryophyllaceae 64 (%6,47), Brassicaceae 60 (%6,06), Rosaceae 38 (%3,84) Apiaceae 34 (%3,43), Boraginaceae 34 (%3,43) ve Plantaginaceae 26 (%2,63). En fazla takson içeren ilk 10 cins sırasıyla; Astragalus 25 (%2,53), Trifolium 24 (%2,42), Carex 14 (%1,41), Bromus 13 (%1,31) Polygonum 13 (%1,31), Ranunculus 13 (%1,31), Allium 13 (%1,31) Salvia 13 (%1,31), Silene 13 (%1,31) ve Veronica 12 (%1,21) olarak belirlenmiştir. Araştırma alnından tespit edilen endemik 101 taksonun IUCN tehdit Kategorileri dağılımları şu şekildedir; kritik (CR) 14, tehlikede (EN) 10, zarar görebilir (VU) 10, düşük risk sınıfında (LC) 57 ve tehlikeye yakın (NT) altı ve herhangi bir tehlike kategorisi belirtilmemiş takson sayısı dörttür. Çalışma sahasından toplanan 79 takson B8 karesi için yeni kayıt olup, alandan toplanan 27 taksonun Türkiye Florasındaki belirtilen tanımlardan farklı oldukları tespit edilmiştir. Ayrıca araştırma alanında yeni bir takson (Ranunculus solhanensis Behçet & A.Sinan) tanımlanarak bilim dünyasına kazandırılmıştır.

ABSTRACT: As a result of the evaluation of 4115 vascular plant samples collected from Solhan and Genç district between 2018-2023. A total of 990 taxa (843 species, 105 subspecies and 42 varieties) belonging to 75 families and 381 genera were determined. Three of the determined taxa belong to Pteridophyta and 987 belong to Magnoliophyta. One of Magnoliophyta is Gymnospermae, and 986 of them are Angiospermae. Of the Angiospermae taxa, 189 are Monocotyledones and 797 are Dicotyledones. The distribution of the detected taxa to the phytogeographic regions is as follows; Iran- Turan 341 (34,44%), Euro-Siberian 102 (10.30%), Mediterranean 62 (6.26%), and 485 (49%) multi-regional or unknown phytogeographical region. The top 10 families containing the most taxa are respectively; Asteraceae 131 (13.23%), Poaceae 109 (11.01%), Fabaceae 95 (9.60%), Lamiaceae 69 (6.97%), Caryophyllaceae 64 (6.47%), Brassicaceae 60 (6.06%), Rosaceae 38 (3.84%), Apiaceae 34 (3.43%), Boraginaceae 34 (3,43%) and Plantaginaceae 26 (2.63%). The top 10 genera containing the most taxa are respectively; Astragalus 25 (2.53%), Trifolium 24 (2.42%), Carex 14 (1.41%), Bromus 13 (1.31%), Polygonum 13 (1.31%), Ranunculus 13 (1.31%), Allium 13 (1.31%), Salvia 13 (1.31%), Silene 13 (1.31%) and Veronica 12 (1.21%). IUCN threated categories distributions of 101 endemic taxa detected in the research area are as follows; 14 taxa Critical Endangered (CR), 10 taxa Endangered (EN), 10 taxa Vulnerable (VU), six taxa Near Threatened (NT), 57 taxa Least Concern (LC) and four taxa for which danger category is not specified. The 79 taxa collected from the study area are new records for B8 square. In the samples of 27 taxa collected from the area, some differences were detected from their definitions in the Flora of Turkey. Two new taxa (Ranunculus solhanensis Behçet & A.Sinan) have been determined for the scientific world in the research area.