Kentleşme ve kentleşmenin kentsel görünüm üzerine etkileri (Kalar kentiüzerine sosyolojik bir araştırma)

Abstract

ÖZET: Bu araştırma (Kentleşme ve kentleşmenin kentsel görünüm üzerine etkileri) adı altında Kalar kenti üzerine sosyolojik bir araştırmadır. Bu araştırmada kentleşme ve kentsel görünümün arasındaki ilişkiyi Kalar kentinde odaklanmakta. Aynı zamanda bireyin davranışı, sosyal etkileşimi ve onların yanında kentleşme hangi düzeyde olduğunu, onu etkileyen nedenleri değerlendirip belirtmektedir. Kentleşmenin bir süreç olarak başlangıç ve son noktası vardır. Kırsal alanda yaşayan insanlar köyden kente göç edip kent merkezinde yerleşirler. Fatalizm açısında özelikle Chicago Okulu ve Luis Wirth göre bu süreç sonuçta kentleşmeye neden olur, çünkü başka bir türlü yaşam şekli ve başka bir durum kent biçiminde oluşturmaktadır. Yine Wirth‟e göre büyüklük, yoğunluk ve sosyal heterojeni, üç temel noktadır ki kentsel görünüm üzerinde ve fertlerin hayatında tesir bırakmaktadır. Ondan sonra bu araştırmada sosyal ilişkilerin azalması, kaygısızlık ve akılcılık (duygusal ilişkilerin azalması) üç ölçü olarak kentsel seviyesine değerlendirmek için ele almaktadır. Buna rağmen yapısalcılık perspektifi açısından bazı etkili ve esaslı (cinsiyet, yaş, medeni durumu, eğitim seviyesi, meslek, ekonomik-gelir durumu, kırsal ve kentsel alanında aile kökenin ortaya çıkmasını ve köyde yaşam tarzı) gibi değişkenler, bağımlı değişken olarak ele alıp kentsel görünüm de bir bağımsız değişken olarak birlikte incelemektedir. Araştırmanın yöntemi sosyal survey(tarama)dir. Teknik açısından alanda anket tekniği veri toplama aracı olarak kullanılmaktadır. Araştırmanın evreni Kalar kentinin merkezindedir. Araştırmanın örneklemi (200) kişi, her iki cinsiyet ve 18 yaştan büyük örneklemi oluşturarak olasılık olmayan temsil durumu kentin farklı yerlerde örnek olarak araştırmakta. Elde edilen veriler SPSS istatistik programı ile analiz edilmiştir. Sonunda sonuçlara göre Kalar kentinde kentleşme ve kentsel görünüm arasında ilişki olmadığını tespit edilmiş, genel bir şekilde kentsel görünüm şimdiye kadar ortaya çıkmamıştır. Sadece cinsiyet değişkeni ve kentsel değişkeni arasında manalı bir görünüm gözükmekte. Yalnızca bu değişkenin bireylerin kentsel seviyesi üzerinde etkisi vardır. Aksi takdirde diğer değişkenleri (yaş, medeni durumu, eğitim seviyesi, meslek, ekonomik-gelir durumu, kırsal ve kentsel alanında aile kökenin ortaya çıkmasını ve köyde yaşam tarzı) gibi, kentsel düzeyi ile Kalar kentinde manalı bir ilişki olmadığını belirlemiştir.

ABSTRACT: This study which is under the title (Urbanization and its interrelation with appearing urbanism) is a field sociological study done in Kalar city. In order to shed light on the relation between urbanization and urbanism appearance in Kalar, evaluating the social influences and attitudes of the individuals, then indicating the urbanism level of the individuals and the factors behind it. Urbanization is a process that has the beginning and ending, and most of the villagers leave their rural areas and migrate to the center of the urban areas. According to the perspectives of ecological approach especially Chicago School and Luis Wirth, this process leads to urbanism appearance which is a different life style, it is developed in the urban context. At the same time, Luis Wirth believes that size, density, and social heterogeneity are three main pillars of urbanism appearance and influence the life of the individuals. After that, in this research social relations, apathy and incuriosity, and rationalism among the individuals have been taken to evaluate the urbanism level. According to the combined approach, some variants such as gender, age, marital status, educational level, job, financial status, origin of the families, and rural living experience have been taken to evaluate urbanism level, and they have been studied to know their relation to urbanism. The study has been done depending on social survey method, and the questionnaire form has been used to gather field data. The community of the study is the center of Kalar district. The sample rate consists of 200 participants in both genders, their age ranged from 18 and more that have been taken as none probability sample method in different places in Kalar. Finally, the achieved results have been analyzed through SPSS Program, and it makes clear that there is no relation between urbanization and urbanism appearance in Kalar, there is no urbanism in Kalar in general. Also there is a significant relation only between gender and urbanism level among the individuals. In the opposite, the other variants such as age, marital status, educational level, job, financial status, origin of the families, and rural living experience do not have relations with urbanism level.