ÎMAJ DI ŞI’RA FÊRÎKÊ ÛSIV DA

Abstract

KURTE Helbest ji hestên însanan pêk tê ku ji kevneserdeman heta îro hukmî cîhana me ya edebî dike. Di edebîyatê da jî meriv dikare helbestê weke perçeyê herî heyatî yê vê qadê bihesibîne. Îmaj ew têgeh e ku rism an jî tabloya ku di hişê me da disêwire bi telaşeka estetîk li ser mehsûlekê teşe bigire. Îmaj di edebîyatê da zêdetir bi rêya helbestê hebûnekê bi dest dixe. Di pêkhatina îmajê da raçavîyên helbestvan ên cîhana derveyî, hestîyarîya wî ya hunermendî, cehda wî ya bedewkar, hêza wî ya xîyalî, nasnameya wî ya edebî û xalên bi vî rengî hukmê dikin. Fêrîkê Ûsiv helbestvanekî kurd ê edebîyata modern a Kafkasyayê ye ku berhemên baş tevî parta edebîyata kurdî kirîye û helbestên wî ji hêla îmajê va serkeftî ne ku bûye mijara teza me. Me jî di vê xebatê da hewl da ku pêwendîya xurt a îmaj û helbestê nîşan bidin û analîz û şîroveya helbestên Fêrîkê Ûsiv bikin.

ÖZET Şiir ilk çağlardan bugüne değin edebi dünyamıza hükmeden insan duygularının aynasıdır. Edebiyatta da şiiri bu alanın en hayati parçası sayabiliriz. İmge kafamızda tasarlanan tablo veya resmin estetik bir gayretle bir mahsülde can bulmasıdır. İmge edebiyatta genellikle şiir yoluyla var oluyor. İmgenin oluşumunda şairin dış dünya gözlemleri, sanatsal duyarlılığı, estetik kaygısı, hayal gücü, edebi kimliği ve benzeri faktörler etkendir. Fêrîkê Ûsiv, Kafkasya Modern Kürt Edebiyatının kürt şairlerinden olup kürt edebiyatına iyi eserler katmış ve şiirleri imge açısından oldukça başarılıdır ki tezimizin konusu olmuştur. Biz de bu çalışmamızda şiirle imgenin sağlam bağını göstermek ve Fêrîkê Ûsiv‟ın şiirlerinin yorum ve analizlerini yapmak istedik.

ABSTRACT Poetry is the mirror of human emotions that ruled our literary world from the early ages to the present. In literature, this is an unquestionable fact and we can say that poetry is the most vital part of this field. The image designed in our heads is that the painting or picture comes to life in an aesthetic flurry. In literature, the image usually exists through poetry. The external world observations of the poet, artistic sensitivity, aesthetic anxiety, imagination, literary identity and similar factors are factors in the formation of the image. Fêrîkê Ûsiv is one of the Kurdish poets of the Caucasian Modern Kurdish Literature and has added good works to the Kurdish literature and his poems are very successful in terms of image, which has been the subject of our thesis. In this study, we wanted to show the firm connection of the image with poetry, to determine the relationship between the image and the literary arts and to interpret and analyze the poems of Fêrîkê Ûsiv.