Zaza Dili ve Edebiyatı
Recent Submissions
-
Estanikanê Zazakî û Estanikanê Birayanê Grimman (Almankî) Ser o Hetê Motifan Ra Yew Muqeyese
(2024)XULASA: Ena xebat de panc hebî estanikî Zazakî û panc hebî estanikî Birayanê Grimman (Almankî) hetê motîfan ra muqayese bîyo û seypîbiyayiĢê û ferqê înan motî ra. Beynateyê estanikanê Zazakî û estanikanê Birayanê Grimman ... -
Dersim (Tunceli) Yöresinde Derlenen Zazaca Ağıtların Yapısal ve Tematik Yönden İncelenmesi
(2024)ÖZET: Ağıt, gerçek olaylara dayalı kurmaca yönü az olan edebi ürünlerden biridir. Bu durum ağıtı, diğer edebi ürünlerden ayırarak toplumsal hafızanın aktarımını sağlayan, önemli bellek aktarım aracı yapmıştır. Özellikle ... -
Tehlilê Diwanê Arçugi
(2024)XULASA: Ina xebat kıtabê Diwanê Arçugi ê Mala Faruq Baynali ser vıraziyaya. Xebat dı Diwanê Arçugi hetê muhtewa ra tehlil u tetqiq biyo. DestpêkerdıĢê tezi dı mewzuyê xebat, hedefê xebat, huduyê xebat, ehemiyetê xebat u ... -
Zazaca Halk Anlatılarında Mitolojik Unsurlar (Örnek Metinler)
(2024)ÖZET: Mitoloji, kuşaktan kuşağa aktarılan toplumun hayal gücünün etkisiyle zaman içinde biçim değiştiren tanrılar, tanrıçalar, evrenin doğuşu gibi sembolik ve alegorik anlatıların yer aldığı kutsal anlatılar şeklinde ... -
Vıstunıkuni Zazakiye Çewlig dı Bawerî Bêbıni
(2015)KILMVATE: Çekuye yew zıwan dı çende kı zafibi, mana enawa kê, ay zıwan guni tepıştış dı yew dewlemendiya. Vıstunıkun dı zafeye çekuye, pe fekra fek gerayiş ena dewlemendi rojaye tepışnen. Cawo kı ma he te dı cuyen, eg ... -
Hekimêniya Şari yê Çoligi u Terminolojiyê Weşiye
(2020)ÖZET: Halkın kendi kendini tedavi etme yöntemi olarak bilinen halk hekimliği, tarihsel olarak bütün toplumlarda olduğu gibi Bingöl toplumunda da varlığını sürdürmektedir. Bu tez, Bingöl merkez özelinde saha araştırması ... -
Estanıkê Hêni (Tedqiq u Metin)
(2022)KILMVATE: Ino tez dı estanıki merkezê Hêni u estanıki dewanê Hêni etud biyi. Derheqê estanıkanê Hêni dı cıgêyrayişê ma gore tayi mecmuayan vêşêr ne kıtaban dı ne zi xebatanê tezan dı melumat veyniya. Ay ra ma waşt ki ... -
TUNCELİ BURMAGEÇİT VE AKTULUK KÖYLERİNİN FOLKLORU
(2023)ÖZET: Halk kültüründe sözlü kültür unsurları, önemli bir yer tutmaktadır. Her bölgenin de kendi yapısına özgü bir folkloru vardır. Folklorun temel bileşenleri de maddi ve manevi değerlerdir. Bu temel bileşenler, her millet ... -
HETÊ AWANÎ Û TEMATÎKÎ RA ROMANÊ ZAZAKÎ
(2023)XULASA/KILMEK: Tarixê însanetîye ra nat hetanî ewro waştiş û hewceyê vatişî demanê cîya-cîyayan de bi formanê çendtewiran de vejîyayê werte. Çend seserrî yo ke dinya de mîyanê tewiranê edebîyan de roman ke tewiranê tewr ... -
Konuşmanın etnografyası kuramı bağlamında Zazaca kalıplaşmış sözler (Bingöl örneği)
(2023)ÖZET: Folklor alanının önemli bir bileşeni olan ve her geçen gün değeri daha iyi anlaşılan sözlü kültür ve unsurları, bir toplumun yaşayan belleği ve sonraki nesillere aktarılması gereken en önemli miraslarındandır. Değişen ... -
Zazaca Teresiye Çemçe, Kilama Pepûgî, Her Çi Beno Sanıke, Sıleman, Kılama Şilane, Gula Çemê Pêrre, Morıber, Barkerdena Zerrî, Pîltane ve Ti Tewrê Payîza Şîya Romanları Örneğinde Ortak Bellek -Karşılaştırmalı Bir Çalışma-
(2023)ÖZET: Bu çalışma, Bereketli Hilal tabir edilen Yukarı Mezopotamya’da/Anadolu’da yaşayan halklardan biri olan Zazaların kendi dillerinde yazılan romanları esas alarak Zazaların ortak belleğini konu edinmektedir. Romanlar ... -
MAMEKİYE DE DURIMÊ DERSANÊ JİANÊ ZAZAKİ
(2023)KILMVATE Jianê Zazaki Tırkiya de mabêne jiananê binan de hatê qeşikerdoğan ra jianê hirêyino. Ancia UNESCO raporê xo de Jianê Zazaki, jianê ke benê vindi mabêne inan de say kerdo. Ae ra kari ke Zazaki sero vırajinê seba ... -
Hîkayeyê Roşan Lezgînî de awanî û tema
(2022)KILMNUŞTE Hîkaye, tewranê muhîmanê edebîyato modernî ra yew a. Edebîyatê Zazakî de zî Roşan Lezgîn, hîkayenuştoxanê muhîman ra yew o. Wareyê edebîyato modernî de şeş hebî kitabî ey estî. Heta nika wareyê hîkayeya modernî ... -
Tunceli Zaza Aleviliğinde Geçiş Dönemleri
(2023)ÖZET ‘Tunceli Zaza Aleviliğinde Geçiş Dönemleri’ adlı bu çalışmada adı geçen Tunceli Zaza Alevilerinin dili, inancı ve geçiş dönemleri pratikleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmanın konusu, geçiş dönemlerinden doğum, ... -
MEWLİDÊ XASÎ Û HETÊ ME‟NA RA WEKENITIŞÊ MEWLİDÎ
(2017)ÖZET Zaza dili ve kültürü, yazılı anlatıma nisbetle sözlü anlatım yönüyle çok daha zengin sayılır. Zaza edebiyatıyla ilgili var olan bilgi ve belgeler, Zazaca ilk eserin 1892‟de Ahmed Hasî tarafından yazıldığını gösterir. ... -
FOLKLORÊ DEWANÊ GILBÊ, GÊLAN U MEZRAYANÊ GÊLAN Ê MINTIQAYA NAXŞANİ
(2022)KILMNUŞTÊ Her şar wayırê yo xususiyet o u ına xususiyet aidê ê şari yo. Folklor xususiyetê şaran geno destê xu u wekenıteno. Mefhumê folklor zaf hira yo. Tedeyê folklor dı şıklê heyat, politika, ilmê sosyal ma eşkeni vaji ... -
SANIKÎ MINTIQAYA GUEVDEREYÎ (METÎN Û TEHLÎL)
(2020)KILMNUS Gayeya ina xebati, sanikî kî dewê Guevdereyî (Pali) ra arêdîyayî, metnanê yîn ser o tehlîl û tesnîf kerdiş o. Sanikî kî ma behs kenî, vatoxanê mintiqayî ra goşdarî bîyî û qeyd bîyî. Dima metnî inê sanikan, bi ... -
FOLKLORÊ DEWANÊ MADİRA, XELİKA Û ÇİRÊ Ê SİİRT BAYKAN
(2019)ÖZET Bu çalışmada “Siirt Baykan Çukurca, Ardıçdalı ve Meşelik köylerinin Folkloru” incelenmiştir. Giriş kısmında “Folklor” sözcüğünün anlamının ne olduğu ve folklor sözcüğünün toplumlar tarafından nasıl bilindiğinden bahis ... -
Molla Muhammed Kavarî Dîvânı'nda din ve tasavvuf
(Bingol University, Institute of Living Language, 2017)Bu çalışma, Zaza Edebiyatı'nın yaşayan şairlerden biri olan Molla Muhammed Kavarî'nin "Dîwanê Muhammedê Kavarî" isimli divanını din ve tasavvuf açısından ele almaktadır. Zazaların İslâm'a olan teveccühleri ve bu yöndeki ... -
Bingöl masallarında –seçilmiş örneklerde- sembolik masal çözümlemeleri
(Bingol University, Institute of Living Languages, 2018)Masallar, gerçekliğin sınırlarını ihlal edip düşlere ve hayallere açılan kapılardır bir bakıma. Hayatı hayallerle besleyen bu masallar, bizleri ucu bucağı olmayan coğrafyalarda, zamansız yolculuklara çıkaran şenlikli bir ...