GÖÇERLERDE TOPLUMSAL YAPI VE ÇÖKÜŞ ÜZERİNE KURAMSAL BİR DEĞERLENDİRME

Abstract

Sosyolojik açıdan toplumsal çöküş nitelemesi, genelde ömrünü tamamlamış toplumsal yapılar için kullanılmaktadır. Toplumsal yapının diğer aşamalarına gösterilen ilgiyle karşılaştırıldığında toplumsal çöküş çalışmalarının, ihmal edildiği görülmektedir. Tarih boyunca, geçirdiği değişim süreci çöküşle sonuçlanmış pek çok toplumsal yapı örneğiyle karşılaşılmaktadır. Bu çöküşlerin “çatışmalı” ve “çatışmasız” olarak iki farklı biçimde meydana geldiği tespit edilmiştir. Çöküşle sonuçlanan toplumsal yapılardan biri Türkiye’nin Doğu Anadolu Bölgesi’ndeki göçer toplumsal yapısıdır. Bu çalışmada, göçer toplum yapısının sosyal ilişki ağı, çöküşü ve nedenleri kuramsal bir yaklaşımla ele alınıp incelenmektedir. Çalışmada, bir toplumsal yapıda yaşayan bireylerin dış faktörlerden etkilenmesinin, o yapıya ait değerlerin anlamını yitirmeye başlamasına ve zamanla yapının çökmesine neden olduğu tezi ileri sürülmüştür. Çalışmada varılan sonuçların, göçer toplum yapısıyla birlikte, toplumsal çöküş olgusunun da daha iyi anlaşılmasına ve bu konudaki literatürün geliştirilmesine katkıda bulunacağı düşünülmektedir.