Diyarbakır Bismil koşullarında bazı silajlık mısır çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

ix DİYARBAKIR BİSMİL KOŞULLARINDA BAZI SİLAJLIK MISIR ÇEŞİTLERİNİN VERİM VE KALİTE ÖZELLİKLERİNİN BELİRLENMESİ ÖZET Bu çalışma, Diyarbakır İli Bismil ilçesi ekolojik koşullarında birinci ürün olarak yetiştirilecek silajlık mısır çeşitlerinin verim ve kalite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 2014 yılı vejetasyon döneminde yürütülmüştür. Çalışmada bitki materyali olarak 25 adet hibrit mısır çeşidi (Şafak, Batem Efe, Tuono, Burak, Seme Kukuruza 877, Seme Kukuruza 873, ADV 2898, Truva, 31P41, 30B74, 31Y43, 31A34, 12-219, 12-218, 12-231 HO, DKC 955, DKC 6903, DKC 6589, DKC 7211, DKC 6590, R.U 4 H.D, Dian, Marvin, Eldora ve Wayne) kullanılmıştır. Araştırma tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Araştırmada; bitki boyu, bitki çapı, yeşil sap, koçan ve yaprak oranları, kuru sap, koçan ve yaprak oranları, yeşil ot ve kuru ot verimleri, ham protein oranı, ham protein verimi, ham kül, ADF, NDF, sindirilebilir kuru madde (SKM), kuru madde tüketimi (KMT) ve nispi yem değerine (NYD) ilişkin veriler alınmıştır. Araştırma sonucunda; çeşitlerin bitki boyları 266,00-365,33 cm, bitki sap çapları 22,03-29,03 mm, yeşil sap oranları %42,5-50,0, yeşil koçan oranları %24,6-42,6, yeşil yaprak oranları %12,9-19,8, kuru sap oranları %22,3-58,8, kuru koçan oranları %17,6-59,5, kuru yaprak oranları %15,1-25,4, yeşil ot verimleri 7945-17020 kg/da, kuru ot verimleri 1704,5-2921,8 kg/da, ham protein oranları %6,96-10,22, ham protein verimleri 128,1-243,2 kg/da, ham kül oranları %3,25-8,14, ADF %21,0-38,2, NDF %48,0-62,2, SKM %59,2-72,5, KMT %1,93-2,50 ve NYD 92,3-131,8 arasında değişmiştir. Araştırmada incelenen tüm özellikler bakımından çeşitler arasında önemli farklar belirlenmiştir. Bitki boyu, yeşil ve kuru yaprak oranı 30B74 çeşidinde, bitki sap çapı, yeşil ot verimi ve ham kül oranı Batem Efe çeşidinde, yeşil ve kuru sap oranı Burak çeşidinde, yeşil koçan ve SKM oranı Dian çeşidinde, kuru koçan oranı Eldora çeşidinde, ham protein oranı 12-231 HO çeşidinde, ham protein verimi Şafak çeşidinde, ADF Wayne çeşidinde, NDF Seme Kukuruza 877 çeşidinde, KMT DKC 7211 çeşidinde, NYD ise 12-218 çeşitlerinde en yüksek değeri vermiştir. Bu sonuçlara göre Diyarbakır koşulları için yeşil ot, kuru ot ve protein verimleri yüksek olan Batem Efe ve Şafak çeşitlerinin silajlık olarak yetiştirilmesi tavsiye edilmektedir.

x DETERMINATION OF YIELD AND QUALITY FEATURES OF SOME SILAGE CORN VARIETIES IN DIYARBAKIR-BISMIL CONDITIONS ABSTRACT In this study was conducted to determine the yield and quality of silage corn varieties as the first product to be grown in the Bismil district of Diyarbakır province ecological conditions during 2014 growing season. In the research; 25 different hybrid corn varieties (Şafak, Batem Efe, Tuono, Burak, Seme Kukuruza 877, Seme Kukuruza 873, ADV 2898, Truva, 31P41, 30B74, 31Y43, 31A34, 12-219, 12-218, 12-231 HO, DKC 955, DKC 6903, DKC 6589, DKC 7211, DKC 6590, R.U 4 H.D, Dian, Marvin, Eldora and Wayne) were used as plant material. The research was established as a randomized complete block design with three replications. In the study, plant height, stalk diameter, green stalks ratio, green cobs ratio, green leaf ratio, dry stalks ratio, dry cobs ratio, dry leaf ratio, green herbage yield, dry matter yield, crude protein content, crude protein yield, crude ash, acid detergent fiber (ADF), neutral detergent fiber (NDF), dry matter digestibility (DMD), dry matter intake (DMI) and relative food value (RFV) characteristics were investigated. In the results of research; plant height, stalk diameter, green stalks ratio, green cobs ratio, green leaf ratio, dry stalks ratio, dry cobs ratio, dry leaf ratio, green herbage yield, dry matter yield, crude protein content, crude protein yield, crude ash, ADF, NDF, DMD, DMI and RFV contents ranged from 266.00 to 365.33 cm, 22.03-29.03 mm, 42.5-50.0%, 24.6-42.6%, 12.9-19.8%, 22.3-58.8%, 17.6-59.5%, 15.1-25.4%, 7945-17020 kg/da, 1704.5-2921.8 kg/da, 6.96-10.22%, 128.1-243.2 kg/da, 3.25-8.14%, 21.0-38.2%, 48.0-62.2%, 59.2-72.5%, 1.93-2.50%, and 92.3-131.8, respectively. In the trial, differences among cultivars were significant for all studied characters. The highest values obtained from 30B74 for plant height, green and dry leaf ratio; from Batem Efe for stalk diameter, green herbage yield and crude ash; from Burak for green and dry stalks ratio; from Dian for green cobs ratio and DMD content, from Eldora for dry cobs ratio, from 12-231 HO for crude protein ratio, from Şafak for crude protein yield, from Wayne for ADF content, from Seme Kukuruza 877 for NDF content, from DKC 7211 for DMI content, from 12-218 for RFV content. According to the results, Batem Efe and Şafak which have high herbage, dry hay and crude protein yields can be recommended for silage under Diyarbakır and similar ecological conditions.