Elazığ ve Çevresinde Yetiştirilen Bal Arısı Kolonilerinde Görülen Arı Kayıplarında Akut Arı Felci Virusu (Aafv) Varlığı ve Yaygınlığının Araştırılması

Abstract

ÖZET: Akut arı felci virusu (AAFV), bal arılarında ciddi ölümlere yol açabilen ve koloninin tamamen yok olmasına neden olabilen önemli bir virus olarak bilinir. Bu çalışma, Elazığ ve çevresinde yetiştirilen bal arısı kolonilerinde arı ölümlerininin nedenini araştırmak için, 2024 yılı Mart-Haziran aylarında AAFV varlığı yönünde, bal arısı ölümlerine etkisini ortaya koymak için yürütülmüştür. Çalışmada, Elazığ ve çevresinde farklı bölgelerde yetiştirilen ve bal arısı ölümlerinim olduğu 12 arı kolonisi, toplam 1395 kovanı bal arısı hastalıkları yönünden görsel muayene edildi. Muayene edilen bal arısı kolonilerinden koloni çevresindeki ölü olarak bulunan ergin bal arılardan 280 ergin ölü bal arısı numunesi sağlandı. Toplanan ölü bal arılarsı numuneleri numunelerin sağlandığı bölge baz alınarak birleştirildi, sonuçta toplam 12 bölgeye ait numune havuzu oluşturuldu. Her bir numune havuzdan usulüne uygun RNA saflaştırma metodu ile total RNA’ lar elde edildi. Bu RNA örneklerinden RT- PCR yöntemi ile AAFV’nun RNA varlığı arandı. Test sonuçlarına göre ergin arı ölümü görülen, Elazığ’ın Merkez, Ağın, Maden, Keban ve Karakoçan ilçelerinden örneklenen 12 bal arısı kolonisinde AAFV RNA’sı bulunamadı. Bu sonuçlara göre örnekleme yapılan bal arısı kolonilerinde ölümlerin nedeninin diğer mikrobiyolojik olan ve/veya olmayan nedenlere bağlı olabileceği kanaatine varılmıştır. Bu nedenle ergin arı ölümlerinde ölüm nedenlerini araştırmada ölümlere neden olan etkenlerin tamamının değerlendirilmesinin gerektiği kanısına varıldı. Bu tez çalışması, arı ölümlerinin nedenlerini tam olarak belirlemek için kapsamlı bir değerlendirme yapılmasının önemini ortaya koymakta ve arıcılara, potansiyel etkenlerin tümünü göz önünde bulundurarak, arı sağlığını koruma ve hastalık yönetiminde daha etkili stratejiler geliştirme önerisini sunmaktadır.

ABSTRACT: Acute bee paralysis virus (AAFV) is known as an important virus that can cause serious deaths in honeybees and cause complete colony destruction. This study was conducted to investigate the cause of bee deaths in honeybee colonies raised in Elazığ and its surroundings and to reveal the effect of AAFV presence on honeybee deaths between March and June 2024. In the study, 12 bee colonies raised in different regions in Elazığ and its surroundings, where honeybee deaths occurred, a total of 1395 hives were visually inspected for honeybee diseases. 280 adult dead honeybee samples were provided from the adult honeybees found dead around the colony from the inspected honeybee colonies. The collected dead honeybee samples were combined based on the region where the samples were provided, resulting in a sample pool of 12 regions. Total RNAs were obtained from each sample pool using the appropriate RNA purification method. The presence of AAFV RNA was searched from these RNA samples by RT-PCR method. According to the test results, AAFV RNA was not found in 12 honey bee colonies sampled from the Merkez, Ağın, Maden, Keban and Karakoçan districts of Elazığ, where adult bee deaths were observed. According to these results, it was concluded that the cause of deaths in the honey bee colonies sampled could be due to other microbiological and/or non-microbial causes. Therefore, it was concluded that all factors causing deaths should be evaluated in the investigation of the causes of death in adult bee deaths. This thesis study reveals the importance of conducting a comprehensive assessment to fully determine the causes of bee deaths and offers beekeepers a suggestion to develop more effective strategies for protecting bee health and disease management by considering all potential factors.