Teknoloji ve Tasarım Atölyesinde İş Sağlığı ve Güvenliği Bingöl Örneği

Abstract

ÖZET: Bu araştırmada, Bingöl ilindeki teknoloji ve tasarım atölyelerinde iş sağlığı ve güvenliği (İSG) uygulamalarının mevcut durumu değerlendirilmiş, eksiklikler belirlenmiş ve bu eksikliklerin giderilmesi için önerilerde bulunulmuştur. Araştırmanın evreni, Bingöl il merkezinde bulunan ortaokulların teknoloji ve tasarım atölyeleridir. Veri toplama grubu, bu atölyelerde görev yapan öğretmenler, öğrenciler ve okul yöneticilerinden oluşmaktadır. Araştırmada karma yöntem kullanılmıştır. Nicel veriler anketler aracılığıyla toplanmış, nitel veriler ise gözlem ve belge analizi yöntemleriyle elde edilmiştir. Nicel veriler frekans, yüzdelik dağılımlar, ortalama, standart sapma ve Chi-kare testi gibi istatistiksel yöntemlerle analiz edilmiştir. Nitel veriler ise tematik analiz yöntemiyle incelenmiş ve risk değerlendirmesi (5X5) matris yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aracı olarak gözlem formları ve anketler kullanılmıştır. Gözlem formları, teknoloji ve tasarım atölyelerinde yapılan gözlemler sırasında doldurulmuş ve atölyelerin mevcut İSG durumunu değerlendirmek amacıyla kullanılmıştır. Öğrencilere, öğretmenlere ve yöneticilere yönelik üç farklı anket geliştirilmiş. Bu anketler aracılığıyla, İSG farkındalıkları ölçülmüştür. Anketlerin güvenilirliği Cronbach's Alpha analizi ile test edilmiş ve yüksek güvenilirlik değerleri elde edilmiştir (öğrenciler için 0.903, öğretmenler için 0.912 ve yöneticler 0,814). Araştırmanın bulgularına göre, Bingöl'deki teknoloji ve tasarım atölyelerinde iş sağlığı ve güvenliği açısından çeşitli eksiklikler bulunmaktadır. Öğrenciler ve öğretmenler genel olarak İSG kurallarına uyulmadığında ciddi yaralanmaların ve hasarların meydana gelebileceğinin farkında olsalar da, atölyelerdeki mevcut güvenlik tedbirleri yetersiz kalmaktadır. Anket sonuçları, İSG eğitimi ve farkındalık artırıcı önlemlerin gerekliliğini ortaya koymuştur. Ayrıca, mevcut İSG eğitimlerinin içeriklerinin yetersiz bulunduğu ve bu konuda daha kapsamlı eğitimlerin verilmesi gerektiği belirlenmiştir. Bu bulgular, teknoloji ve tasarım atölyelerinde İSG standartlarının yükseltilmesi, düzenli eğitimlerin verilmesi ve gerekli güvenlik önlemlerinin alınması gerektiğini göstermektedir.

ABSTRACT: This research evaluated the current status of occupational health and safety (OHS) practices in technology and design workshops in Bingöl province, identified deficiencies and made recommendations to eliminate these deficiencies. The universe of the research consisted of technology and design workshops in secondary schools located in Bingöl city center. A mixed-methods approach was employed in the research. Quantitative data were collected through questionnaires, while qualitative data were obtained through observation and document analysis methods. Quantitative data were analyzed using İstatistikal methods such as frequency, percentage distributions, mean, standard deviation, and Chi-square test. Qualitative data were analyzed using thematic analysis, and risk assessment was performed using the matrix method. The data collection group included teachers, students and school administrators working in these workshops. Observation forms and questionnaires were used as data collection tools. Observation forms were filled out during observations conducted in technology and design workshops to assess the current OHS status of the workshops. Two different questionnaires were developed for students and teachers, respectively, to measure their awareness of OHS. The reliability of the questionnaires was tested with Cronbach's Alpha analysis and high reliability values were obtained (0.903 for students, 0.912 for teachers and 0.814 for administrators). The findings of the research indicated that there are various deficiencies in terms of occupational health and safety in the technology and design workshops in Bingöl. Although students and teachers are generally aware of the serious injuries and damages that can occur if OHS rules are not followed, the existing safety measures in the workshops are insufficient. The questionnaire results highlighted the necessity of OHS training and awareness-raising measures. Additionally, it was found that the current OHS training contents are perceived as inadequate and more comprehensive training is needed. These findings suggest that OHS standards in technology and design workshops need to be raised, regular training should be provided, and necessary safety measures should be implemented.