Bingöl Ekolojik Koşullarında Bazı Ekmeklik Buğday (Triticum aestivum L.) Çeşitlerinin Verim ve Kalite Özelliklerinin Belirlenmesi

Abstract

ÖZET: Bu çalışma bazı ekmeklik buğday çeşitlerinin Bingöl koşullarında verim ve kalite değerlerini belirlemek amacıyla, 2015-2016 yılı yetiştirme mevsiminde Bingöl Üniversitesi Ziraat Fakültesi Tarla deneme alanında yürütülmüştür. Deneme 18 adet ekmeklik buğday çeşidi ile tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak kurulmuştur. Araştırmada, bitki boyu, başak uzunluğu, başak ağırlığı, başakçık sayısı, başakta tane sayısı başakta tane ağırlığı, başaklanma gün sayısı, dekara tane verimi, hektolitre ağırlığı, bin tane ağırlığı, gluten miktarı, gluten indeks değeri, sedimantasyon değeri ve gecikmeli sedimantasyon değerlerine ait gözlem ve ölçümler alınmıştır. Denemede bitki boyu 70,4-102,3cm, başak uzunluğu 7,4-9,63cm, başaktaki tane sayısı (13,5-32,7 adet, başakta tane ağırlığı 4,6-13,2g, tane verimi 129,7-436kg/da, başaklanma gün sayısı 193-210 gün, bin tane ağırlığı 28,4-49,3g, metre karede başak sayısı 462-685,3adet, hektolitre ağırlığı 76,4-81,4 kg, protein içeriği %12,1-%12,8, gluten içeriği 5,3-6,5, indeks değeri %10-%51, gecikmeli sedimantasyon değeri %4.3-12.3 arasında bulunmuştur. Anahtar Kelimeler: Ekmeklik buğday, verim, verim komponentleri, kalite özellikleri.

ABSTRACT: This experiment was carried out in Agricultural Faculty of Bingöl University in 2015-2016 growing period. The experiment was arranged in a randomized complete block design with three replications with 18 bread wheat cultivars. The objective of this study was to determine the yield and quality performances of some bread wheat cultivars obtained from the agricultural Research Institutes located in different regions of Turkey, in Bingol conditions. Data were collected on some agronomic characteristics such as, plant height, spike length, number of spikelets per spike, kernel number per spike, kernel weight per spike, days to heading, grain yield per decare, hektoliter weight, one thousand kernel weight, protin content, gluten content, index value and delayed sedimantation value. The characteristics observed in the experiment varied between70.4-102.3 cm inplant height, 7.4-9.63 cm in spike length, 13.5-32.7 in number of seeds per spike, 4.6-13.2 g in grain weight per spike, 129.7-436 kg/da in grain yield, 9.4-10.6 kg in hectoliter weight, 76.4-81.4% in protein content, 5.3-6.5% in gluten content, 10 -51% in index value and 4.3-12.3ml in delayed sedimentation value. Keywords: Bresd wheat, yield, yield components, quality, quality characteristics.