SIVI HAYVAN GÜBRESİNİN TABAN GÜBRE VE ÜST GÜBRE OLARAK MACAR FİĞİNİN OT VERİMİ VE KALİTESİ ÜZERİNE ETKİSİNİN ARAŞTIRILMASI

Abstract

ÖZET: Bu çalışma, taban gübre ve üst gübre olarak sıvı hayvan gübresinin Macar fiğinin verim, kalite ve mineral madde içerikleri üzerindeki etkisini tespit etmek amacıyla 2022-2023 yılı yetiştirme sezonunda yürütülmüştür. Çalışma, tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekerrürlü olarak yürütülmüştür. Çalışmada taban gübresi uygulaması birinci deneme, üst gübre uygulaması ikinci deneme olacak şekilde iki deneme birlikte yürütülmüştür. Her iki denemede de kontrol grubu ile birlikte dekara 1000 kg, 2000 kg, 3000 kg, 4000 kg ve 5000 kg olacak şekilde sıvı gübre uygulaması yapılmıştır. Çalışmada Macar fiğinde hem taban hem de üst gübre olarak uygulanan sıvı hayvan gübresinin bitki boyu, yeşil ot verimi ve kuru ot verimi gibi verim özellikleri, ham protein oranı, ADF (asit deterjanda çözünmeyen lif) ve NDF (nötral deterjanda çözünmeyen lif) oranları gibi kalite özellikleri ve makro (Ca, Mg, P, K) ile mikro (Cu, Fe, Mn, Mo ve Zn) element içerikleri üzerindeki etkisi incelenmiştir. Taban gübre ve üst gübre olarak uygulanan sıvı hayvan gübresinin Macar fiğinin verim özellikleri ile önemli bir kalite kriteri olan ham protein oranı üzerindeki etkisinin istatistiksel olarak önemsiz, makro ve mikro element içerikleri üzerindeki etkisinin ise önemli olduğu görülmüştür. Sonuç olarak; sıvı gübre dozlarının Macar fiğinde verim ve kaliteyi artırmaktan ziyade, Macar fiğindeki besin elementi içeriklerinin zenginleştirilmesi amacıyla kullanılmasının daha isabetli olacağı ve elde edilen bu sonuçların desteklenebilmesi için çalışmanın en az bir yıl daha yürütülmesi gerektiği kanaatine varılmıştır.

ABSTRACT: This study was conducted in the growing season of 2022-2023 to determine the effect of liquid animal manure as a base fertilizer and top fertilizer on the yield, quality and mineral matter contents of Hungarian vetch. The study was carried out according to the randomized block design with three replications. In the study, two trials were carried out together with the base fertilizer application as the first trial and the top fertilizer application as the second trial. In both trials, 1000 kg, 2000 kg, 3000 kg, 4000 kg and 5000 kg of liquid fertilizer were applied per decare together with the control group. In the study, the effect of liquid animal manure applied as both base and top fertilizer on yield traits such as plant height, green forage yield and dry matter yield, quality traits such as crude protein, ADF (acid detergent insoluble fiber) and NDF (neutral detergent insoluble fiber) ratios and macro (Ca, Mg, P, K) and micro (Cu, Fe, Mn, Mo and Zn) element contents of Hungarian vetch were investigated. It was found that the effect of liquid animal manure applied as base fertilizer and top fertilizer on yield characteristics of Hungarian vetch and crude protein ratio, which is an important quality criterion, was statistically insignificant, while the effect on macro and micro element contents was significant. As a result, it was concluded that it would be more appropriate to use liquid fertilizer doses to enrich the nutrient contents of Hungarian vetch rather than increasing the yield and quality of Hungarian vetch and that the study should be carried out for at least one more year in order to support these results.