EĞİTİMDE DEZAVANTAJ OLARAK 'YATILILIK' OLGUSU/ PİERRE BOURDIEU SOSYOLOJİSİ PERSPEKTİFİNDEN BİR ANALİZ

Abstract

ÖZET Bu çalışmada ''yatılılık'' olgusundan hareketle Bingöl ilinin farklı Yatılı İlköğretim Bölge Okullarından mezun olup, şu anda farklı liselerde okuyan 40 (kırk) öğrenciyle odak grup görüşmesi yapılarak, öğrencilerden gündüzlü (ailesinin yanında) okuma ile yatılı okuma dönemlerini karşılaştırmaları istenmiştir. Aynı zamanda Bingöl‟deki farklı YİBO‟larda çalışan bir grup öğretmen ve idarecilerle görüşülerek, yarı yapılandırılmış görüşme tekniğine uygun sorular sorularak, öğrencilerin gelişim gereksinimlerine ilişkin görüşler ortaya konulmuştur. Bu öğretmen ve idarecilerden YİBO‟lardaki öğrenci sorunları hakkında bilgi alınmıştır. Böylece “Yatılılığın” sosyal, kültürel ve ekonomik sermayeden yoksun olan Yatılı İlköğretim Bölge Okullarındaki öğrencilerin kişisel, sosyal, kültürel ve öğrenim başarısı üzerindeki etkisi bilimsel olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmanın kavramsal ve kuramsal boyutunda; sosyal, kültürel ve ekonomik sermaye kavramlarına açıklık getirilmiştir. Bu etkenlerin, eğitimde neden etkili olduğu, Pierre Bourdıeu‟ nun sosyolojik perspektifi ile analiz edilmiştir. Araştırmanın kavramsal ve kuramsal çerçevesinden sonra Yatılı İlköğretim Bölge Okullarıyla, eğitimde dezavantajlık ilişkisi ortaya konulmaya çalışılmıştır. YİBO‟larda okuyan öğrencilerin eğitimde neden dezavantajlı konumda oldukları ortaya konulduktan sonra araştırmanın bulgularıyla söz konusu çalışma bilimsel bir temellendirmeye dayandırılmıştır. Bu çalışmada öğrencilerle yapılan odak grup görüşmesi ve YİBO‟larda çalışan öğretmen ve idarecilerle yapılan yarı yapılandırılmış görüşme sonucunda şu veriler elde edilmiştir; Bingöl örneğinden hareketle yatılı ilköğretim bölge okullarında okuyan öğrencilerin büyük bir çoğunluğunun YİBO'da yuva sıcaklığı, aile desteği, aile sevgisi bulamadığından, terk edilmişlik duygusu yaşadıkları gözlenmiştir. Yatılı ilköğretim bölge okullarında yuva sıcaklığı, aile sevgisi ve desteğinin olmayışı ayrıca bu olumsuzluklara terk edilmişlik duygusu da eklenince öğrencilerin yatılı yurtlara ve kendilerine karşı güven sorununun ortaya çıkmasına sebep olmuştur. IX Yatılı ilköğretim bölge okullarında yetişen öğrencilerin yaşadığı sosyalleşme sorunlarının temelinde ise YİBO‟ larda öğrencilerin rol model alacak personel eksikliğinden kaynaklandığı görülmüştür. Sosyal sermayeden yoksun olan yatılı ilköğretim bölge okullu öğrencileri ile onların akranları olan gündüzlü okullarda okuyan öğrencilerin öğrenim başarıları karşılaştırdığında, aralarında belirgin farklılıkların da olduğu görülmektedir. Araştırma sonucunda elde edilen veriler, gelecekte yatılı ilköğretim bölge okulların pozisyonu hakkında daha sağlıklı kararların alınmasında etkili olacağı düşünülmektedir.

ABSTRACT In this study, it was asked to compare the readings with the daytime (next to the family) and the reading periods of the boarding school by making a focus group interview with 40 (forty) students who were graduated from different boarding Primary Regional Schools of Bingol Province and moving to different high schools. At the same time, a group of teachers and administrators working at different YIBOs in Bingöl were interviewed to ask questions appropriate to the semi-structured interview technique, and opinions on the development needs of the students were put forward. These teachers and administrators were informed about student problems in the YİBO. Thus, it is aimed to scientifically examine the effects of the students of the Regional Primary Boarding Schools, which are devoid of socialization, cultural and economic capital, on their personal, social, cultural and learning achievement. In the conceptual and theoretical dimension of the research; social, cultural and economic capital. The reason why these factors are effective in education has been analyzed by Pierre Bourdieu's sociological perspective. After the conceptual and theoretical framework of the research, it was tried to put forward the relation of disadvantage in education with Regional Primary Schools. After finding out that the students studying at the YİBO are disadvantaged in education, the findings of the research are based on a scientific basis. In this study, the focus group interview made by the students and the semi-structured interviews conducted by the teachers and administrators working in YİBO gave the following data; It has been observed from the Bingöl example that most of the students studying at boarding elementary school districts are experiencing abandonment feeling because they can not find nesting temperature, family support, family love in YİBO. The lack of nursing home heat, family love and support and the feeling of abandonment of these negativities in the regional elementary school districts caused the students to have a problem of confrontation with the host country and themselves. XI It is seen that the students who are raised in the primary school district schools are at the basis of the socialization problems experienced by YIBO students due to the lack of personnel to take the role model. It is seen that there are significant differences between the students who are studying in the daytime schools and their peers who are lacking in social capital. As a result of the research, it is considered that the data obtained will be effective in making more healthy decisions about the position of the residential elementary school districts in the future.