DİYARBEKİR VİLAYET GAZETESİ’NİN (1-15 SAYILARI, H.1286-M.1869) TRANSKRİPSİYONU VE DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

Basın belirli zamanlarda veya belirli bir zaman aralığında basımevlerinde basılan her çeşit haberi ve fikirleri insanlara ulaştıran her türlü yayın faaliyetleri veya ürünleridir. Osmanlı Devleti basın tarihinde Diyarbakır vilayetinde ilk matbaa, burada vali olarak görev yapan Hatunoğlu Kurt İsmail Paşa tarafından h. 1286 (m. 1869) yılında kurulmuştur. Bir devlet gazetesi olan Diyarbekir Vilayet Gazetesi 1869 yılında yayın hayatına başlamıştır. Diyarbekir Vilayet Gazetesi 1963 yılına kadar Takvimi Vekayi’den sonra en uzun süre ile yayında kalmış önemli yerel gazetelerden biri olup, gazetenin 1-15 sayılarının transkripsiyonu yapıldıktan sonra değerlendirilmesi yapılmıştır. Bölgenin nüfus yapısı gereği gazete Türkçe, Ermenice ve Arapça dillerinde yayın yapmış ancak genel olarak Türkçe yayınlanmıştır. Gazete o dönemde yaşanılan gelişmeler çerçevesinde bazen 4 sayfa, bazen de 8 sayfa olarak yayınlanmıştır. Diyarbekir Vilayet Gazetesi’nin içerisinde yer alan konulara baktığımızda yerel, ulusal, uluslararası haberler bunların yanında bölgenin ve şehrin siyasi, sosyal, kültürel, askeri, ekonomik vb haberlerine yer verilmiştir. Gazetede bu doğrultuda haberler yapılmıştır. Basın tarihi açısından önemli bir yere sahip olan gazete, kendi dönemine ışık tutması açısından faydalı bir kaynak teşkil etmektdedir.