Bingöl-Sarıçiçek yöresinde ceviz yetiştiriciliğinde toprağın ve gübrelerin ceviz gelişimi üzerindeki etkisi

Abstract

Ceviz, Dicotiledoneae sınıfı, Juglandales takımı, Juglandaceae familyası ve Juglans cinsi içerisinde yer alır (Şen, 1986). Juglans cinsi içerisinde 20 kadar tür bulunmakla birlikte, Juglansregia’nın kültürü ve ticareti yapılmaktadır (Manning, 1978). J. regia, Karpat dağlarından güneyden itibaren Doğu Avrupa, Türkiye, Irak, İran’ın doğusundan Himalaya dağlarının ötesinde kalan ülkeleri de içeren geniş bir alanın doğal bitkisidir (Şen, 1986).J.regia’nın anavatanlarından biri olan Türkiye, sahip olduğu potansiyel ile dünya ceviz üretiminde Çin ve ABD’den sonra 3. sırada yer almakta ve sahip olduğu 177,000 ton üretim değeri ile dünya ceviz üretiminde %7,93’lik paya sahip bulunmaktadır (Anonim, 2009). Ceviz farklı iklim koşullarına uyum sağlayabilen bir türdür. Soğuklama gereksinimi 400 – 1800 saat arasında değişmekte, denizden yüksekliği 1700 m olan alanlarda da ekonomik olarak yetişmektedir (Akça 2001). Meyve yetiştiriciliğinde ekonomik anlamda bir üretim, kapama bahçelerin kurulmasıyla sağlanabilir. Bahçe kurulurken en önemli konular; kullanılacak çeşitlerin veya tiplerin fenolojik, pomolojik ve bitkisel özelliklerini göz önünde bulundurmak ve bu doğrultuda çeşitlerin veya tiplerin seçimini yapmaktır. Bu amaçla, Bingöl/Sarıçiçek ekolojik koşullarında son yıllarda yetiştirilme oranı artan ceviz fidanlarının bölgede büyüme oranları incelecektir. Elde edilen sonuçlar Bingöl/Sarıçiçek ekolojik koşullarında ceviz yetiştiriciliği ve gübrelenmesi açılarından önemli görülmektedir. Ayrıca Bingöl İlinde yapılacak olan Ceviz Yetiştiriciliği çalışmalarına ışık tutacaktır.

Walnuts are found in the Dicotiledoneae class, the Juglandales team, the Juglandaceae family and the Juglans family (Shen, 1986). There are about 20 species in the genus Juglans and culture and trade of Juglansregia (Manning, 1978) J. regia is a natural plant of a wide area including the countries beyond the Himalayan mountains from the east of the Carpathian mountains to the east of Eastern Europe, Turkey, Iraq and Iran (Shen, 1986). Turkey, which is one of the countries of J.Regia, is in third place in world walnut production after China and USA with its potential and has a share of 7.93% in world walnut production with 177.000 tons production value (Anonim, 2009 ). Walnut is a species that can adapt to different climatic conditions. The need for cooling ranges from 400 to 1800 hours, and it also grows economically in areas with an altitude of 1700 m (Akça 2001). Economically meaningful production in fruit growing can be achieved by the establishment of enclosed gardens. The most important issues in gardening is to consider the phenological, pomological and plant characteristics of the varieties or types to be used and to choose the varieties or types in this direction. For this purpose, walnut seedlings growing in the recent years in Bingöl / Sarıçicek ecological conditions will examine the growth rates in the region. The results obtained from Bingöl / Sarıçiçek ecological conditions in terms of walnut growing and fertilizing in terms of the inclusion of the proposal is important. It will also shed light on the walnut breeding which will be done in Bingöl province.