Bingöl ilini Erzurum Muş çevre illerine bağlayan kara yolu kenarındaki tarım topraklarında motorlu taşıtlardan kaynaklanan ağır metal kirliliği

Abstract

Highways are the most important engineering structures in human-environment relations and play an effective role in social, economic and cultural life by linking settlement areas. In the soils on the edges of the highway, heavy metal concentrations are high due to vehicle exhausts and wear of metal parts of vehicles. Because of the difficulty of removing these heavy metals from the soil, soil pollution causes a significant pollution problem. In this study, the environmental pollution caused by motor vehicles was investigated in the agricultural lands of the roads connecting Bingöl-Erzurum and Bingöl-Muş environmental districts. The effects of heavy metals on agriculture soils on the roadside will be examined and determined by the chemical analysis of the motor vehicles to the agricultural land. Though concentrations in the soil did not approach the permissible limit values, it was observed that as the distance moved away from the highway, heavy metal concentrations decreased. This suggests that the heavy metal accumulation observed in the soil in the working area is of traffic origin.

Karayolu, insan-çevre ilişkilerinde en önemli mühendislik yapılarındandır ve yerleşim alanlarını birbirine bağlayarak sosyal, ekonomik ve kültürel yaşamda etkili rol oynamaktadır. Karayolu kenarlarındaki topraklarda, ağır metal konsantrasyonları, araç egzozlarından ve araçların metal parçalarının yıpranmasından dolayı yüksektir. Bu ağır metallerin topraktan uzaklaştırılmasının zor olması nedeniyle, toprak kirliliği önemli bir kirlilik sorununa neden olmaktadır. Bu çalışmada, Bingöl-Erzurum ve Bingöl-Muş çevre illerine bağlayan karayolu kenarlarındaki tarım topraklarında motorlu taşıtlardan kaynaklanan çevre kirliliği araştırılmıştır. Ağır metallerin yol kenarındaki tarım topraklarına etkileri incelenip motorlu taşıtların tarım topraklarına verdiği zarara yapılacak kimyasal analizlerle belirlenmiştir. Elde edilen sonuçlar değerlendirildiğinde Pb, Cd, Ni, Cr ve Cu için tüm ağır metallerin konsantrasyonları topraklarda izin verilebilir sınır değerlerine yaklaşamamalarına rağmen, mesafeye bağlı olarak karayolundan uzaklaştıkça ağır metal konsantrasyonlarının azaldığı görülmüştür. Bu durum çalışma alanındaki topraklarda gözlenen ağır metal birikiminin trafik kökenli olduğunu düşündürmektedir.