EL-MÂHSÛL bağlamında Fahrettin ER-RÂZÎ’nin içtihad anlayışı

Abstract

ÇalıĢmamızda islam hukukunun dinamik yapısını oluĢturan ve güncelliğini hep koru-yan ictihad konusu, değiĢik yönleriyle ele alınmaktadır. Birinci bölümde Fahrettin er-Râzî‟nin hayatı, eserleri ve Ġslam düĢüncesindeki yeri ele alınmıĢ, Ġkinci bölümde Usûlde ictihad bağlamında ictihad‟ın tanımı, mana ve Ģümulü, Gazali ve ġatıbi‟ye göre ictihad için gerekli Ģartlar üzerinde durulmuĢ, Üçüncü bölümde ise Fahrettin er-Râzî‟nin ictihad ve müctehid kavramlarıyla ilgili görüĢlerine yer verilmektedir. Bu bölümde ayrıca er-Râzî‟nin, Hz. Peygamber‟in ictihad yapıp-yapmadığı ile ilgili argümanlarına yer verilmiĢ, musavvibe ve muhattie ehlinin görüĢleri ele alınmaktadır. Bu çalıĢmada Fahrettin er-Râzî‟nin ictihada farklı yaklaĢım tarzı ele alınmakta ve bu konudaki değiĢik Ġslam âlimlerinin ictihad ve müctehid kavramlarıyla ilgili benzer veya farklı düĢünceleri tahlil edilmektedir. ĠĢte Fahrettin er-Râzî de bu eserinde Gazalinin el-Mustasfa‟sını esas alarak tenkitçi bir yaklaĢım tarzıyla bizlere üslup çeĢitliliğini göster-mektedir.

In this thesis, we have tried to study the interpretation in various ways which demonstates the dynamic aspect of Ġslam. In the first chapter, we have focused on Fahrettin er-Râzî‟s work “el-Mahsûl” together with his life, works and his place in Ġslamic theught. In the second chapter, we have focused on the definition, varieties, necessity and the function of interpretation. In the third chapter we have dealt with the vievs of Gazzali, ġatıbi, Fahrettin er-Râzî en the characteristics of an interpreter. Especially, en the Fahrettin er-Râzî‟s vievs whether the prophet of Ġslam had interpreted or not. In the last chapter we have mentioned about mimicry and obedience which are related to the concept of interpretation. My aim in this study is to give place the common vievs of both Fahrettin er-Râzî and various Ġslamic scholars on the concept of interpretation and interpreter. This er-Râzî, too, Ġn line with Gazzali‟s “el- Mustasfa” demonstrates varieties of styles in in a critical manner.