Lactobacillus Plantarum ve Lactobacillus Pentosus Türlerinden Elde Edilen Bazı Kısa Zincirli Yağ Asitlerinin Antimikrobiyal ve Kemoterapötik İlaçla İndüklenmiş İnsan Nöron Hücrelerinde (SH-SY5Y) Koruyucu Etkilerinin İncelenmesi

Abstract

ÖZET: Dünya üzerinde en fazla mortalite oranına sahip hastalıklardan biri olan kanser, insan yaşamının her evresinde başlayabilen genetik bir hastalık olarak tanımlanmaktadır. Kanser hücrelerini anlayabilmek için kanser olmayan hücrelerin mekanizmasını anlamak önemlidir. Günümüzde kanserin tanı ve tedavi yöntemlerinin gelişmesiyle birlikte, hastanın yaşam kalitesi ve süresi uzamaktadır. Kanserin tedavisinde radyoterapi, kemoterapi, immunoterapi, sinyal iletim sistemi inhibitörleri, gen tedavisi, anjiyogenez inhibitörleri ve cerrahi yöntemler uygulanmaktadır. En yaygın kullanılan tedavi şekli ise kemoterapidir. Kemoterapi ilaçlarının yaygın kullanımı ve artan doz miktarı birçok organ toksisitesine sebep olmaktadır. Kanser tedavisinde kullanılan ilaçların olumsuz etkileri birçok çalışma ile gösterilmiştir. Hastanın hayat kalitesini arttırmak ve tedavinin seyrini olumlu etkilemek için organ hasarını minimum düzeyde tutabilmek önemlidir. Bu doğrultuda kemoterapötiklerle kombine kullanılan Kısa Zincirli Yağ Asitleri (KZYA) ile hücre hasarı minimum düzeye düşürülüp antitümöral etki çalışmaları yapılmaktadır. Probiyotik mikroorganizmaların hücre zar yapıları, sentezledikleri laktik asit, bütirik asit ve asetik asit gibi organik asitler, proteolitik aktiviteleri ve KZYA gibi özelliklerinin antioksidan aktiviteyi arttırdığı, serbest radikal oksijen türlerinin oluşumunu azalttığı gösterilmiştir. Yapılan bu tez çalışmasında laktik asit bakterileri tarafından üretilen bazı KZYA’nin bir kemoterapötik olan karboplatin ile hasara uğratılmış nöron hücreleri üzerindeki ROS ve LPO seviyelerinde oluşturduğu değişiklikler ile gen ekspresyon seviyeleri incelenmiştir. Sonuç olarak L. plantarum ve L. pentosus bakterilerinden sentezlenen bazı KZYA’nin, karboplatin hasarına karşı hücreyi koruyucu yönde etkilerinin olduğu gösterilmiştir.

ABSTRACT: Cancer, one of the diseases with the highest mortality rate in the world, is defined as a genetic disease that can start at any stage of human life. In order to understand cancer cells, it is important to understand the mechanism of non-cancerous cells. Today, with the development of the diagnosis and treatment methods of cancer, the patient's quality of life and duration is prolonged. Radiotherapy, chemotherapy, immunotherapy, signal transmission system inhibitors, gene therapy, angiogenesis inhibitors and surgical methods are used in the treatment of cancer. The most common form of treatment is chemotherapy. Widespread use of chemotherapy drugs and increasing doses cause many organ toxicities. The negative effects of drugs used in cancer treatment have been shown in many studies. It is important to keep organ damage to a minimum in order to increase the patient's quality of life and positively affect the course of treatment. In this direction, cell damage is minimized with short-chain fatty acids (SCFAs) used in combination with chemotherapeutics, and antitumoral effect studies are carried out. It has been shown that properties of probiotic microorganisms such as cell membrane structures, synthesized organic acids such as lactic acid, butyric acid and acetic acid, proteolytic activities and SCFAs increase antioxidant activity and reduce the formation of free radical oxygen species. In this thesis, the changes in ROS and LPO levels and gene expression levels on neuron cells damaged by carboplatin, a chemotherapeutic, produced by SCFAs produced by lactic acid bacteria were investigated. As a result, it has been shown that SCFA synthesized from L. plantarum and L. pentosus bacteria has cell-protective effects against carboplatin damage.