Tasavvufta Kadının Rolü: Samiha AYVERDİ Örneği

Abstract

ÖZET: Tasavvuf tarihine baktığımızda büyük sûfîleri irşad eden, ermiş, saliha ve kamile kadınların sayısı azımsanmayacak kadar çoktur. Tanınmış birçok sûfî, mürşitlerinin kadın olduğunu övgüyle dile getirerek sûfî kadınların şahsiyet eğitimi ve manevi alanlardaki rollerinin ehemmiyetine işaret etmişlerdir. Bu durumu yakın dönemde yaşamış mutasavvuf kimliği ile bilinen Samiha Ayverdi de görmek mümkündür. Kenan Rıfai’nin yanında manevi eğitimini tamamlayan Ayverdi, tasavvuf alanda önemli eserler ortaya koymuştur. Kenan Rıfai ile ilgili eserler de yazan Ayverdi, aynı zamanda mürşidinin sözlerini, hayatını aktarıp hocasının tanınmasında ve Rıfailiğin yayılmasında da etkin rol oynamıştır. Bu çalışmamızda tasavvufta kadının rolü bağlamında Samiha Ayverdi'nin hayatı ve tasavvufi Kişiliği ele alınacaktır. Tasavvufta kadının rolü bağlamında ilk olarak ilahi ve semavi dinlerde kadının rolüne değinilecek daha sonra da İslam’da kadının önemi ve değeri üzerinde durulup tasavvuf tarihindeki önemli sufi kadınlar hakkında bilgi verilecektir. Ayrıca sufi şahsiyetlerin kadın konusunda yaptığı değerlendirmeler, ortaya koydukları bilgiler üzerinde de durulacaktır. Daha sonra Samiha Ayverdi’nin çocukluğu, yaşadığı dönem, yaşadığı dönemde tasavvuf ve tarikatların durumu gibi hususlar ele alınacaktır. Ardından Samiha Ayverdi’nin tasavvufi kişiliğine ve görüşlerine yer verilerek geçmiş ile günümüz arasında köprü kurulmaya çalışılacaktır.

ABSTRACT: When we look at the history of Sufism, the number of saints, righteous and perfect women who guided the great Sufis is too great to be underestimated. Many well-known Sufis praised the fact that their mentors were women and pointed out the importance of the role of Sufi women in personality education and spiritual fields. It is possible to see this situation in Samiha Ayverdi, who is known for her sufi identity, who lived in the recent period. Ayverdi, who completed his spiritual education alongside Kenan Rufai, produced important works in the field of Sufism. Ayverdi, who also wrote works about Kenan Rufai, also played an active role in the recognition of his teacher by conveying the words and life of his mentor and in the spread of Rifai. In this study, Samiha Ayverdi's Life Works and Sufi Personality will be discussed in the context of the Role of Women in Sufism. In the context of the role of women in Sufism, firstly, the role of women in divine and heavenly religions will be mentioned, and then the importance and value of women in Islam will be emphasized and information will be given about important Sufi women in the history of Sufism. In addition, the evaluations made by Sufi personalities on women and the information they put forth will also be emphasized. Later, issues such as Samiha Ayverdi's childhood, the period she lived in, the situation of Sufism and sects during her lifetime will be discussed. Then, by giving place to Samiha Ayverdi's mystical personality and views, it will be tried to build a bridge between the past and the present.