BAZI MEVSİMLİK ÇİÇEKLERDE FARKLI TUZ KONSANTRASYONLARININ VE SU SEVİYELERİNİN BİTKİ GELİŞİMİNE ETKİSİ

Abstract

ÖZET Bu çalışma, peyzaj çalışmalarında sıklıkla kullanılan mevsimlik çiçeklerden Tagates patula, (Fransız kadifesi), Callistaphus chinensis (Çin asteri), İmpatiens balsamina (Kına Çiçeği) ve Zinnia elegans (Kirli hanım çiçeği)’ın gelişimi üzerine su ve tuzun etkisi ve bu bitkilerin tuza toleransının araştırılması amacıyla yapılmıştır. Araştırma yarı kontrollü ortamda açık alanda saksıda kurulan deneme sonuçlarına dayanmaktadır. Denemede kullanılan bitkiler tohumdan elde edilmiş, serada kasalarda çimlendirilen tohumlar önce viyollere daha sonra saksıya şaşırtılarak açık alanda dış hava koşulları altında yürütülmüştür. Tohum ekimi ile saksıya ekim arasında 38 gün, saksıya ekim ile hasat tarihi arasında 68 gün geçmiştir. Araştırma kapsamında iki bitki (Tagates patula, Callistaphus chinensis) kullanılarak eşit sulamalı beş tekerrürlü tuz denemesi, iki bitki (İmpatiens balsamina, Zinnia elegans) kullanılarak üç tekerrürlü tuz ve su denemesi olmak üzere toplam dört basit tesadüfi deneme deseni kurulmuştur. Tuz denemesinde 0, 100 mM, 200 mM, 300 mM ve 400 mM konsantrasyonlarında NaCl, tuz ve su denemesinde ise tuz konsantrasyonlarına ilave olarak tam sulama, 1/3 kısıtlı sulama ve 2/3 kısıtlı sulama uygulanarak bitkilerin vejetatif ve generatif özelliklerinde ki değişimler incelenmiştir. Araştırma sonucunda genel sonuç olarak yüksek doz tuz uygulamasının (400 mM) Tagates patula’nın vejetatif gelişim özelliklerini düşürdüğü sonucuna varılmıştır. Callistaphus chinensis’e ait kök uzunluğu, bitki boyu, bitki kuru ağırlığı ve çiçek sayısı bakımından tuz dozları itibariyle gruplar arasında istatistiki olarak önemli fark olmadığı ve elde edilen ortalama değerler sırasıyla, 11 cm, 16,5 cm, 16,2 g ve 35,6 adet olarak belirlenmiştir. Uygulanan farklı doz tuz ve sulama uygulamalarının İmpatiens balsamina’ya ait gelişim özellikleri üzerinde istatistiki olarak önemli bir etkiye sahip olduğu belirlenmiştir. Analiz sonuçlarına göre sulama ve tuz uygulamaları itibariyle Zinnia elegans gelişim özellikleri ortalamaları arasında istatistiki olarak önemli farklar olduğu belirlenmiştir. Tarımsal verimliliği artırmak için uygulanabilecek önemli stratejilerden biri; ekonomik öneme sahip olan bitki türlerinin tuza tolerans derecelerinin belirlenerek, buna uygun peyzaj yaklaşımların geliştirilmesidir. Bu konuda bu çalışmayla birlikte daha birçok çalışmanın yapılmasının son derece önemli olduğu düşünülmektedir.

ABSTRACT This study looked into how salt affected the growth of the seasonal flowers of Tagates patula, Callistaphus chinensis, Impatiens balsamina, and Zinnia elegans as well as the plants' susceptibility to salt. The experiment was conducted on pure vegetative soil collected from the fields in surprise bags under controlled settings at 22–18 °C and 60–70% humidity. The emergence of cotylene leaves in surprise bags astonished the plants, which had initially sprouted in peat media. In addition to being utilized to prepare salt concentrations, irrigation water was pure water. Saline solutions produced at concentrations of 0, 100, 200, 300, and 400 mM were used to water the germinated plants. Three replications of the randomized plot design were used to conduct the study. Every day, 10 cc of saline solution was administered evenly. The study's overall finding was that high dosage salt treatment (400 mM) reduced Tagates patula's vegetative development properties. In terms of Callistaphus chinensis root length, plant height, dry weight, and flower number, there was no statistically significant difference between the groups; the average values obtained were 11 cm, 16.5 cm, 16.2 g, and 35.6 g, respectively. It was discovered that the irrigation treatments and various salt concentrations applied had a statistically significant impact on the growth traits of Impatiens balsamina. The analysis's findings showed that there were statistically significant variations in the average growth characteristics of Zinnia elegans under irrigation and salt treatment. Determine the degrees of salt tolerance of plant species that are economically significant and develop appropriate landscape practices are the goals of one of the key tactics that may be used to boost agricultural production. Along with this study, it is believed to be crucial to conduct numerous further investigations on the subject.