Bingöl koşullarında farklı sorgum türlerinin ot verimi ve kalite özelliklerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, Bingöl ekolojik koşullarında yetiştirilebilecek farklı sorgum türlerinin ot verimi ve kalite özelliklerinin belirlenmesi amacıyla 2016 yetiştirme yılında yürütülmüştür. Araştırmada, 13 adet sorgum türü [Rox, Nes, Leoti, Sugar Graze, Redbine 60, Sureno, Early Sumac, Gözde 80, Jumbo, Teide, Greengo, Nutri Honey, MKSB 97] bitki materyali olarak kullanılmıştır. Araştırma tesadüf blokları deneme desenine göre üç tekarlamalı olarak kurulmuştur. Araştırmada; bitki boyu, bitki çapı, yeşil sap oranı, yeşil yaprak oranı, yeşil ot verimi, kuru ot verimi, ham protein oranı, ham protein verimi, ham kül oranı, ADF, NDF, sindirilebilir kuru madde (SKM), kuru madde tüketimi (KMT), nispi yem değeri (NYD) oranlarına ilişkin veriler alınmıştır. Araştırmada incelenen özellikler arasında (yeşil sap oranı ve yeşil yaprak oranı (P≤0,05), bitki boyu, bitki çapı, yeşil ot verimi, kuru ot verimi, ham protein oranı, ham protein verimi, ham kül oranı, ADF, NDF, SKM, KMT ve NYD (P≤0,01)) istatistiki olarak önemli farklılıklar saptanmıştır. Araştırma sonucunda; bitki boyu 116,0-272,0 cm, bitki çapı 8,4-19,1 mm, yeşil sap oranı %64,4-85,7, yeşil yaprak oranı %14,3-35,5, yeşil ot verimi 4003,0-11812,0 kg/da, kuru ot verimi 533,8-2560,1 kg/da, ham protein oranı %2,5-7,0, ham protein verimi 28,2-78,8 kg/da, ham kül oranı %6,1-9,8, ADF %36,9-49,7, NDF %59,4-76,1, SKM %50,2-60,2, KMT %1,6-2,2 ve NYD 61,4-99,9 arasında değişim göstermiştir. Bu sonuçlara göre Bingöl ve benzer ekolojik koşulları için yüksek yeşil ot, kuru ot ve ham protein verimleri, düşük ADF ve NDF oranları ve yüksek SKM, KMT ve NYD bakımından Greengo çeşidinin ekilmesi tavsiye edilmektedir.

This research was conducted to determine the yield and quality of different sorghum species to be grown in Bingol ecological conditions during 2016 growing season. In the research; 13 different sorghum specieses [Rox, Nes, Leoti, Sugar Graze, Redbine 60, Sureno, Early Sumac, Gözde 80, Jumbo, Teide, Greengo, Nutri Honey, MKSB 97] were used as plant material. The research was established as a randomized complete block design with three replications. In the study, plant height, stem diameter, green stem ratio, green leaf ratio, green herbage yield, dry herbage yield, crude protein ratio, crude protein yield, crude ash ratio, acid detergent fiber (ADF), neutral detergent fiber (NDF), digestible dry matter (DMD), dry matter intake (DMI) and relative feed value (RFV) characteristics were investigated. The results of variance analyses showed that there were statistically significant differences among some characters (green stem ratio and green leaf ratio (P≤0.05), plant height, stem diameter, green herbage yield, dry hay yield, crude protein ratio, crude protein yield, crude ash ratio, ADF, NDF, DMD, DMI and RFV (P≤0.01)). In the results of research; plant height, stem diameter, green stem ratio, green leaf ratio, herbage yield, dry matter yield, crude protein ratio, crude protein yield, crude ash ratio, acid detergent fiber (ADF), neutral detergent fiber (NDF), digestible dry matter (DMD), dry matter intake (DMI) and relative feed value (RFV) ranged from 116.0 to 272.0 cm, 8.4-19.1 mm, 64.4-85.7%, 14.3-35.5%, 4003,0-11812,0 kg/da, 533.8-2560.1 kg/da, 2.5-7.0%, 28.2-78.8 kg/da, 6.1-9.8%, 36.9-49.7%, 59.4-76.1%, 50.2-60.2%, 1.6-2.2% and 61.4-99.9, respectively. According to the results, Greengo variety which has high green herbage, dry herbage and crude protein yields, low ADF and NDF ratios and high DMD, DMI and RFV values can be recommended under Bingol and similar ecological conditions.