Hüsamuddin Ali Bitlisî᾽nin Camiu᾽t-Tenzîl ve᾽t-Te᾽vîl adlı tefsirinin Mülk suresi᾽nden Mürselât suresi᾽nin sonuna kadar olan kısmının tahkik ve tahlili

Abstract

This thesis is including the examination of the Surah Mülk to the end Surah Mürselât in the manuscript tafsir named "Câmiu't-Tenzîl ve't-Te'vîl" for Ebû İdris Husameddin b. Ali el-Bitlisî. The research contains the following chapters: The entrance chapter; the reasons for choosing the topic, difficulties of research, studies about the subject, method of the research. The first chapter; the life ofauthor and the period of his life. The second chapter; reasons for belonging of the present manuscript to her author. The third chapter is including the sample pages of the manuscript after mentioning the features of the present manuscript. Afterward it was tried to investigate the manuscript in accordance with the established method of Islamic cultural heritage. The conclusion chapter is including important information reached during the research.

Bu araştırma, Ebû İdris Husameddin b. Ali el-Bitlisî'nin (v. 900 h.) "Câmiu't-Tenzîl ve't-Te'vîl" adlı mahtut tefsirinin Mülk süresinden Mürselât süresinin sonuna kadar olan bölümünün tahkikini ihtiva etmektedir. Araştırma şu başlıkları konu edinmektedir: Giriş bölümünde; konunun tercih gerekçeleri, araştırmanın zorlukları, konuyla ilgili yapılan çalışmalar ve araştırmanın yönteminden bahsedildi. Birinci bölümde; müellif ve yaşadığı dönemle ilgili bilgiler verildi. İkinci bölümde; mevcut nüshanın müellife olan nispetinin gerekçelerinden bahsedildi. Üçüncü bölümde; mevcut mahtut nüshanın özelliklerinden bahsedildikten sonra nüshanın örnek sayfalarına yer verildi. Daha sonra İslam kültürel mirasının yerleşik yöntemine uygun olarak nüshanın tahkiki yapılmaya çalışıldı. Sonuç bölümünde ise araştırma esnasında ulaşılan önemli bilgilere yer verildi.

الرسالة تحتوي على تحقيق الجزء الخاص بي من مخطوط تفسير )جامع التنزيل والتأويل( ألبي إدريس حسام الدين بن علي البدليسي المتوفى سنة )022هـ( من أول سورة الملك إلى آخر سورة المرسالت، وتتلخص هذه الرسالة في النقاط التالية: المدخل: وفيه ذكرت أسباب اختيار الموضوع، وخطة البحث، ومشاكل البحث، والدراسات السابقة، ومنهجي في التحقيق. الفصل األول: قمت فيه بدراسة حياة المؤلف وعصره. الفصل الثاني: قمت فيه بدراسة المخطوطة المذكورة، وأدلة نسبتها إلى المؤلف. الفصل الثالث: قمت فيه ببيان ووصف النسخة الموجودة من المخطوطة، وعرض مصورات منها، ثم الشروع في التحقيق، وذلك بخدمة النص وتحقيقه وفق المنهج المعمول به في تحقيق التراث اإلسالمي. الخاتمة: وفيها عرضٌ وبيان ألهم النتائج التي توصلت إليها من خالل دراستي وتحقيقي لهذا الجزء الخاص.