Bazı makarnalık buğday çeşitlerinin sıcak ve kurağa toleranslarının belirlenmesi

Abstract

Diyarbakır’da yağışa dayalı şartlarda 1995/96, 1996/97 ve 1997/98 ekim dönemlerinde yürütülen bu çalışmada; tane doldurma dönemleri sıcakların farklı şiddette başladığı zamanlara denk getirilen 7 makarnalık buğday çeşidinin (Diyarbakır-81, Fırat-93, Aydın-93, Harran-95, Ceylan-95, Altıntoprak-98 ve Sarıçanak-98) verim ve verim komponentleri ile birlikte terminal sıcak ve ikincil olarak soğuk şiddetine toleranslarının ölçülmesi amacıyla 3 farklı zamanda (22 Ekim, 22 Kasım ve 22 Aralık) ekim yapılmıştır. Yapılan birleşik analiz sonucunda M2’de başak, başakta tane, hektolitre ağırlığı ve verim için ekim zamanları istatistiki anlamda önemli bulunmazken, bin dane ağırlığı yönünden birinci ekim zamanı en yüksek değeri vermiştir. Üç yıllık verim ortalamasına göre ekim zamanı x çeşit intereaksiyonu önemli bulunmuş ve çeşitlerin ekim zamanlarından farklı etkilendikleri görülmüştür. Altıntoprak-98 çeşidi ekim zamanındaki gecikmede en çok etkilenen olurken, Diyarbakır-81 çeşidi ise ekim geciktikçe daha çok tercih edilecek çeşit olmuştur. Sonuç olarak yapılan birleşik analizler sunucunda, çeşit ortalamaları arasında istatistiki anlamda önemli verim farkları tespit edilmiş olup, Altıntoprak-98 (477 kg/da), Fırat-93 (460 kg/da) ve Sarıçanak-98 (455 kg/da) ilk üç sırayı alan yüksek verimli çeşitler olmuşlardır